در ماه مبارک رمضان چگونه نظر امام زمان (عج) را جلب کنیم؟

ماه مبارک رمضان به عنوان ظرف زمانی مهیا، فرصتی است مغتنم برای ارتباط عاطفی و روحی با امام عصر (عج) و رقم خوردن سرنوشت مطلوب یک ساله در پرتوی این ارتباط؛ از این رو با حجت الاسلام والمسلمین جواد جعفری، عضو هیئت علمی پژوهشکده مهدویت و مولف کتبی همچون «دیدار در عصر غیبت، از نفی تا اثبات»، «مشترکات شیعه و اهل سنت در مهدویت» و «شرح حال بانوان رجعت کننده» درباره چگونگی این ارتباط و استفاده از دعا برای تسهیل و تعمیق آن به گفتگو پرداخته ایم که مشروح آن از نظرتان می گذرد:

آیا می توان از ماه مبارک رمضان به عنوان ظرف زمانیِ ارتباط با امام عصر (عج) یاد کرد و در پی ارتباط بیشتر و اثرگذارتر با ایشان در این ماه بود؟

یکی از نکاتی که پیونده ماه مبارک رمضان با حضرت ولی عصر (عج) را می رساند آیه چهارم سوره مبارکه قدر است که خداوند متعال می فرماید: «تَنَزَّلُ الْمَلَائِکَهُ وَالرُّوحُ فِیهَا بِإِذْنِ رَبِّهِم مِّن کُلِّ أَمْرٍ؛ در آن [شب] فرشتگان با روح به فرمان پروردگارشان براى هر کارى [که مقرر شده است] فرود آیند»طبق تفسیری که از این آیه شده و نیز ظاهر آیه، شب قدر شب نزول قرآن است و ملائکه و روح برای هر امری به زمین نازل می شوند اما در پاسخ به اینکه چرا به زمین می آیند شیعه معتقد است برای اینکه به حضور امام زمان (عج) برسند و از ایشان کسب تکلیف کنند.بنابراین، طبق این آیه و احادیث ذیل آن همچون حدیث امام جواد (ع) که از امیرمومنان علی (ع) نقل می کنند که ایشان روزی به ابن عباس فرمودند: «لیله القدر هر سال وجود دارد و در شب قدر امورات یک ساله نازل می شود.» و بعد فرمودند: «برای این امر سرپرست هایی بعد از پیامبر (ص) است.» ابن عباس پرسید: آنها چه کسانی اند؟ ایشان فرمودند: «من هستم و یازده نفر از نسل من که اینها محدَث اند (با ملائکه در ارتباط هستند)»؛ امام زمان (ع) واسطه میان خدا و سایر موجودات است و دستورات الهی را به فرشتگان مامور اداره عالم ابلاغ می کنند و از مرگ و میر تا خشکسالی و زلزله و سیل که ملائکه انجام می دهند دستور یک ساله اش به امضای امام عصر (عج) می رسد.از این رو، یکی از برکات و کارکردهای وجود امام عصر (عج) حتی در عصر غیبت، تدبیر کل عالم است و وقتی ما در چنین فضای حساسی هستیم توجه به امام عصر (عج) جایگاهی ویژه دارد.یعنی اگر بدانیم تمامی مقدرات ما در طول یک سال به امضای امام عصر (عج) می رسد، باید با استفاده از فضای مهیای ماه مبارک رمضان خود را به ایشان نزدیک کرده و توسل بجوییم تا با این نزدیکیِ روحی عاطفی نظر مساعد ایشان را جلب کرده و زمینه دستورات ملاطفت آمیز و با رافت بیشتر ایشان برای خود را فراهم کنیم.از همین باب است که وقتی اعمال شب بیست  و سوم ماه مبارک رمضان (که محتمل ترین شب به عنوان لیله القدر است) را در کتاب کافی به عنوان معتبرترین کتاب حدیثی شیعه مرور می کنیم در اعمال این شب مرحوم کلینی نقل کرده هر چه وقت کردید و توان داشتید دعای فرج و سلامتی امام عصر (عج) را بخوانید.یعنی اصل محل ورود دعای «اللهم کل لولیک الفرج…» شب بیست و سوم ماه مبارک است که پیوند عمیق بین شب قدر و امام عصر (ع) را می رساند.طبیعتا وقتی در شبی به این عظمت برای حضرت حجت (عج) دعا کنیم نظر موافق ایشان را برای امضای پرونده یک سال خوب جلب خواهیم کرد.

آیا می توان خواندن دعای افتتاح که برای شب های ماه مبارک رمضان توصیه شده است را از عوامل جلب نظر امام عصر (عج) به شمار آورد؟

به صورت کلی هر نوع یادی که ما از حضرت حجت (عج) کنیم متقابلا باعث جلب نظر ایشان نسبت به ما می شود، یعنی همان طور که خداوند می فرماید: «اذکرونی اذکرکم» ما هم اگر امام عصر (عج) را یاد کنیم ایشان قطعا به ما نظر مساعد خواهند داشت.در رابطه با دعای افتتاح که اشاره به دوران حکومت حضرت حجت (عج)  و گلایه از دوران غیبت ایشان دارد نیز همین گونه است چرا که ما را به یاد ایشان می اندازد.امام زمان (عج) می فرمایند: «زیاد برای فرج دعا کنید که موجب فرج شما است.» بنابراین، هم به صورت کلی این دستور را داریم که باید برای فرج حضرت ولی عصر (عج) دعا کنیم چرا که باعث گشایش در کار ما می شود و هم در شب های ماه مبارک رمضان دعای افتتاح گشایشگر ما در کنار عمل به فرمایش امام عصر (عج) درباره دعا کردن برای فرج است.بنابراین، هر چه بیشتر به یاد حضرت حجت (عج) باشیم و برای ظهور ایشان دعا کنیم باعث می شود توجهات ایشان به ما بیشتر جلب شود و از عنایات ایشان بهره مند شویم.

آیا این دعا کردن برای فرج و تلاش برای نزدیک شدن به امام عصر (عج) از مجرای دعا را می توان از مصادیق انتظار پویا دانست؟

وقتی صحبت از دعا می شود می گوییم دعا صرف الفاظ و گفتن به لسان نباشد، یعنی اگر می خواهیم از دعا استفاده کرده و خاصیت آن را ببینیم نباید لغلغه زبانمان باشد بلکه دعا باید بر عمل ما نیز اثر بگذارد و فرد  اعمالی را نیز انجام دهد، به عنوان مثال کسی که می خواهد وارد دانشگاه شود صرف خواستن بدون خواندن نمی تواند راه بیابد!در رابطه با دعا برای سلامتی و فرج امام عصر (عج) نیز همین طور است یعنی دعا کردن برای فرج بدون آماده سازی عملی معنا و تاثیری در پی ندارد؛ از این رو، قطعا دعا کردن و استفاده از این الفاظ باید مقدمه ای باشد برای اینکه درخواست کننده در عمل نیز منتظر باشد و دعای او در اعمال نیز برایش دقت به همراه بیاورد و اخلاق و رفتار و کنش و منش او را نیز متاثر کند تا دعاکننده مزین به حُسن خُلق، صبر و کرامت شود.