شرح اعمال شب و روز اربعین حسینی

 شرح اعمال شب و روز اربعین حسینی

---

زیارت قبور شهدا و امام حسین در روز اربعین بسیار پیشنهاد می‌شود و پیاده روی روز اربعین برای رسیدن به کربلا در این روز ثواب زیادی دارد. علامت مومن پنج چیز هست و یکی از آن ها زیارت اربعین و قبر سیدالشهدا «ع» هست. از این روی در آستانه اربعین حسینی, هر ساله ساله} عاشقان زیادی از ادیان گوناگون اعم از مسلمان, مسیحی, یهود و  از کشورهای زیادی پای در مسیر عشق می گذارند و راهی کربلای معلی میشوند.

اعمال شب و روز اربعین

پیاده روی اربعین ضمن آداب و نکاتی که به همراه دارد, روز اربعین نیز, دارای اعمال و آدابی هست که از زیارت قبور شهدای کربلا, زیارت اربعین نخست و دیگر اعمال این روز هست.یکی از این آداب سفر به حرم سیدالشهدا «ع» و 72 شهید کربلاست که روایات بسیاری نیز درمورد زیارت قبور شهدا بیان شده هست.

از امام حسن عسکری علیه السلام روایت شده که فرمود; علامت هاى مؤمن پنج چیز هست;بجاى آوردن پنجاه و یک رکعت نماز «۱۷ رکعت نماز واجب و ۳۴ رکعت نافله», زیارت اربعین «امام حسین», انگشتر به دست راست نهادن, پیشانى را به هنگام سجده بر خاک گذاردن و بسم اللّه الرّحمن الرّحیم را در نماز بلند گفتن.

زیارت امام حسین«ع» و زیارت اربعین از اعمال نیکو اربعین حسینی عنوان شده‌اند.

زیارت مخصوصه در روز اربعین
یکی از مهم ترین علل جایگاه ویژه اربعین در بین شیعیان, همین روایت امام حسن عسکری علیه السلام بر فضیلت این روز هست که زیارت مخصوص امام حسین علیه السلام در روز اربعین را یکی از علامت های شیعه بودن مطرح کردند.

تهذیب; از حضرت ابى محمد حسن بن على عسکرى علیه السّلام, روایت هست که فرمود; علامت‏ هاى مؤمن پنج چیز هست; پنجاه و یک رکعت نماز, زیارت اربعین, انگشترى در دست راست کردن, پیشانى به خاک مالیدن, و با صداى بلند بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ* گفتن.

مأثور از امام و روایت شده چنین‏ کاین پنج خصلت هست علامت بمؤمنین‏

اول نماز پنچاه و یک رکعت و دوم‏ انـگـشتــر عقـیـق نـمـودن یـد یـمـیـن‏

سـوم بلند گفتن بسم‏ اللَّه‏ صلاه چهـارم بـخـاک بهـر خـدا سـودن جـبین‏

پنجم که حق نصیب کند جمله مرد و زن‏ بـوسیـدن مزار حسیـن روز اربــعـیــن‏

بخاطر همین شمار زیادی از شیعیان از اقصا نقاط دنیا کوشش دارند در اربعین خود را به قبر امامشان در کربلا برسانند و آنهایی هم که شرایط سفر ندارند آرزوی چنین زیارتی در دل دارند.

ائمه علیهم السلام برای ادامه این مسیر و از یاد نرفتن شورش خونین کربلا این روز را بزرگ شمرده و از نخستین زائر حسینی یعنی جابر بن عبدالله انصاری – که در نخستین اربعین خود را به قبر شهدای کربلا رساند – تجلیل کردند. و تدریجی روایات بسیاری در اساس ثواب زیارت امام حسین علیه السلام در روزهای خاص و در تمام طول سال نقل شد.

زیارت وداع اربعین
سید بن طاووس رحمه اللّه گفته هست که من براى زیارت اربعین وداعى یافته‌ام که مخصوص هست به این زیارت. باید که بایستى پیش روى ضریح و بگویى;

 

السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ, السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا ابْنَ عَلِیٍّ الْمُرْتَضَى وَصِیِّ رَسُولِ اللَّهِ.
درود بر تو اى پسر رسول خدا! درود بر تو اى پسر على مرتضى خلیفه رسول خدا!

 

السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا ابْنَ فَاطِمَهَ الزَّهْرَاءِ سَیِّدَهِ نِسَاءِ الْعَالَمِینَ, السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا وَارِثَ الْحَسَنِ الزَّکِیِّ.
درود بر تو اى پسر فاطمۀ زهرا سرور زنان دنیا! درود بر تو اى وارث امام حسن پاک!

 

السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا حُجَّهَ اللَّهِ فِی أَرْضِهِ وَ شَاهِدَهُ عَلَى خَلْقِهِ.
درود بر تو اى حجت خدا در زمین و گواه او بر آفریده‌ها!

السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ الشَّهِیدَ, السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا مَوْلَایَ وَ ابْنَ مَوْلَایَ
درود بر تو اى ابا عبد اللّه شهید! درود بر تو اى مولاى من و پسر مولاى من!

 

أَشْهَدُ أَنَّکَ أَقَمْتَ الصَّلَاهَ وَ آتَیْتَ الزَّکَاهَ, وَ أَمَرْتَ بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَیْتَ عَنِ الْمُنْکَرِ
گواهى مى‌دهم که تو نماز را به پا داشتى و زکات دادى و فرمایش به مشهور و نهى از منکر کردى

 

وَ جَاهَدْتَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ حَتَّى أَتَاکَ الْیَقِینُ, وَ أَشْهَدُ أَنَّکَ عَلَى بَیِّنَهٍ مِنْ رَبِّکَ أَتَیْتُکَ

 

و در راه خدا جهاد نمودى تا این‌که فرمایش باور تو را فرارسید و نیز گواهى مى‌دهم که تو علت روشن از سوى پروردگارت داشتى؛ و اگر از دور زیارت کند باید بگوید;

 

توجّهت إلیک یَا مَوْلَایَ زَائِراً وَافِداً رَاغِباً مُقِرّاً لَکَ بِالذُّنُوبِ.
اى مولاى من! حالا من بعنوان زایر, واردشونده, گراینده, اقرارکنندۀ به گناه و گریزان از خطا.

 

هَارِباً إِلَیْکَ مِنَ الْخَطَایَا لِتَشْفَعَ لِی عِنْدَ رَبِّکَ.
به درگاه تو آمده‌ام تا در نزد پروردگارت از من شفاعت کنى.

 

یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْکَ حَیّاً وَ مَیِّتاً, فَإِنَّ لَکَ عِنْدَ اللَّهِ مَقَاماً مَعْلُوماً وَ شَفَاعَهً مَقْبُولَهً.

اى پسر رسول خدا! درود خدا بر تو در حال حیات و مرگ تو, زیرا تو در نزد خدا از مقام معلوم و شفاعت مورد پذیرش برخوردارى.

 

لَعَنَ اللَّهُ مَنْ ظَلَمَکَ, وَ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ هتک حَرَمَکَ وَ غَصَبَ حَقَّکَ.

خداوند کسانى راکه به تو ستم نموده‌اند نفرین کند و نیز کسانى راکه تو را محروم نموده, حقت را غصب نموداند نفرین کند

 

وَ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ قَتَلَکَ وَ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ خَذَلَکَ, وَ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ دَعَوْتَهُ فَلَمْ یُجِبْکَ وَ لَمْ یُعِنْکَ

و قاتلان تو را نفرین کند و آنان راکه دست از یارى تو کشیدند نفرین کند و آنان راکه خواندى و به تو جواب مثبت ندادند و تو را یارى نکردند نفرین کند

 

وَ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ مَنَعَکَ مِنْ حَرَمِ اللَّهِ وَ حَرَمِ رَسُولِهِ وَ حَرَمِ أَبِیکَ وَ أَخِیکَ

و نیز کسانى راکه از رفتن تو به سوى حرم خدا و حرم رسول خدا و حرم پدر و برادرت جلوگیرى کردند نفرین کند

 

وَ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ مَنَعَکَ مِنْ شُرْبِ مَاءِ الْفُرَاتِ لَعْناً کَثِیراً یَتْبَعُ بَعْضُهَا بَعْضاً؛

و کسانى راکه تو را از نوشیدن آب فرات منع کردند بسیار و پى‌درپى نفرین کند.

 

اللَّهُمَّ فَاطِرَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ عَالِمَ الْغَیْبِ وَ الشَّهَادَهِ.

خدایا! اى پدیدآورندۀ آسمان‌ها و زمین! داناى مخفی و پدیدار!

 

أَنْتَ تَحْکُمُ بَیْنَ عِبَادِکَ فِیمَا کَانُوا فِیهِ یَخْتَلِفُونَ, وَ سَیَعْلَمُ الَّذِینَ ظَلَمُوا أَیَّ مُنْقَلَبٍ یَنْقَلِبُونَ.

تو بین بندگانت در انچه ناسازگاری دارند دستور مى‌کنى و زود هست آنانى که ستم کردند بدانند کدامین جایگاه بازگشتشان هست.

 

اللَّهُمَّ لَا تَجْعَلْهُ آخِرَ الْعَهْدِ مِنْ زِیَارَتِهِ, وَ ارْزُقْنِیهِ أَبَداً مَا بَقِیتُ وَ حَیِیتُ یَا رَبِّ.

خدایا این زیارت را آخرین عهدم از زیارت قرار مده و همۀ وقت} برایم تا وقتى که باقى و زنده هستم روزى‌ام گردان, اى پروردگار!

 

وَ إِنْ مِتُّ فَاحْشُرْنِی فِی زُمْرَتِهِ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ؛
و اگر مردم مرا در گروه ایشان محشور فرما, اى مهربان‌ترین مهربانان!

 

و اگر زیارت پایان روز عاشورا را در این روز نیز بخواند مناسب هست و بدان که مشهور آن هست که سبب تأکید زیارت آن حضرت در این روز آن هست که حضرت امام زین العابدین علیه السّلام با سایر اهل بیت «ع» در این روز بعد از مراجعت از شام به کربلاى معلى وارد شدند و سرهاى مقدّس شهدا را به بدن‌هاى ایشان ملحق کردند و این بسیار بعید هست.

از جهات بسیار که ذکر آن‌ها موجب تطویل هست؛ و بعضى گفته‌اند در این روز اهل بیت «ع» وارد مدینۀ طیبه شدند و این نیز بسیار بعید هست, و بعضى گفته‌اند که احتمالاً حضرت امام زین العابدین «ع» به اعجاز و طىّ الارض, مخفى به کربلا رفته باشد از شام و سر‌ها را به بدن‌ها ملحق کرده باشد و این ممکن هست,

امّا روایتى در این باب به نظر نرسیده هست, بلکه بعضى از روایات منافاتى فى الجمله به این دارد و وجهى که از احادیث ظاهر مى‌شود آن هست که اوّل کسى که از صحابه حضرت رسالت «ص» به زیارت آن حضرت مشرّف شد, جابر بن عبد اللّه انصارى بود و او در این روز به کربلا رسید

و آن حضرت را با شهدا زیارت کرد و, چون جابر از اکابر صحابه بود و اساس این فرمایش عظیم را گذاشت, مى‌تواند بود که سبب مزید فضل زیارت آن حضرت در این روز شده باشد و احتمالا وجوه دیگر داشته باشد که بر ما مخفى باشد و چون فرمود; ه‌اند که در این روز زیارت کنیم, باید کرد و تفحّص سببش ضرور نیست.