مسجد کوفه

از آنجا که مرکز حکومت امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف و خانه آن حضرت شهر کوفه و محل تشکیل ستاد فرماندهی و نماز و عبادت ایشان، مسجد کوفه می باشد، در این نوشتار به طور اختصار در مورد اهمیت شهر کوفه و فضیلت مسجد بزرگ کوفه سخن خواهیم گفت.

فضیلت شهر کوفه

در مورد فضیلت شهر کوفه آیاتی در قرآن وجود دارد، مانند آیه: «و التین و الزیتون و طور سینین و هذا البلد الأمین»[۱] که منظور از «تین» مدینه است و «زیتون» بیت المقدس و «طور سینین» کوفه و «هذا البلد الأمین»، مکه است.[۲]

علاوه بر آیات، روایات فراوانی از پیامبر صل الله علیه و آله و سلم و امامان معصوم علیه السلام در فضیلت و مدح شهر کوفه آمده است. نظیر،کوفه باغی از باغهای بهشت است و قبر حضرت نوح علیه السلام و حضرت ابراهیم علیه السلام و سیصد و هفتاد پیامبر و ششصد وصی و مرقد سید الاوصیاء علی علیه السلام در آن قرار دارد.[۳]

شهر کوفه جزء نخستین مکان هایی است که عبادت خدا در آن انجام شده است و آن هنگامی که خداوند به ملائکه امر فرمود تا بر آدم علیه السلام سجده کنند؛ آنها در سرزمین کوفه بر او سجده کردند.

مسجد کوفه

یکی از قدیمی ترین و مهمترین آثار زیارتی شهر کوفه، مسجد بزرگ کوفه می باشد.

نخستین کسی که مسجد کوفه را طرح ریزی و با وسعت زیادی آن را بنیان گذاشت، حضرت آدم علیه السلام بود. و بعدها حضرت نوح علیه السلام پس از طوفان آن را تجدید بنا کرد.[۴]

فضیلت مسجد کوفه

علمای شیعه و سنی در فضیلت مسجد کوفه بر دیگر مساجد (به جز مسجدالحرام و مسجدالنبی صل الله علیه و آله و سلم) به تفصیل سخن گفته اند.

از رسول خدا صل الله علیه و آله و سلم روایت شده است که مسجد کوفه مسجد پربرکتی است که خداوند آن را برای اهلش برگزیده است و روز قیامت برای نمازگزارش شفاعت می کند.

اصبغ بن نباته نقل کرده است که امام علی علیه السلام فرمود: «ای مردم کوفه، خداوند متعال چیزی به شما عطا کرد که به هیچ کس نداده است؛ مسجد و عبادتگاه شما را برتری داد که در آن خانه آدم علیه السلام و نوح علیه السلام و ادریس علیه السلام و مصلای حضرت ابراهیم علیه السلام و برادرم خضر علیه السلام و مصلای من است و یکی از چهار مسجد با فضیلت است که روز قیامت این مسجد شبیه شخص مُحْرِمی که لباس پوشیده، آورده می شود و برای اهل خود و نمازگزارش شفاعت می کند و زمانی خواهد آمد که این مسجد، مصّلای حضرت مهدی علیه السلام و هر مؤمنی خواهد شد و هیچ مؤمنی باقی نخواهد ماند، مگر این که در این مسجد نماز می خواند یا در آرزوی آن است. اگر مردم برکت آن را می دانستند از چهارگوشه جهان حتی با کشیدن خود بر روی برف و یخ به این مسجد می آمدند».

اهمیت مسجد مقدس کوفه

۱. از روایات به دست می آید همان طور که مسجد الحرام ]ان اول بیت وضع للناس…[ و کربلا از زمان خلقت آدم علیه السلام و قبل از آن مورد توجه خدا، ملائکه و انبیاء و صالحان بوده است، مسجد کوفه هم مورد توجه و از قداست خاصی برخوردار بوده است.

۲. چنانکه مسافر می تواند نماز را در مسجدالحرام، کربلا ]حرم امام حسین علیه السلام[ و مسجدالنبی تمام یا شکسته بخواند. در مسجد کوفه هم می تواند تمام یا شکسته بخواند.

۳. همانطور که مسجدالحرام (کعبه) حرم امن الهی، و کربلا هم دارای حائر، و مدینه هم دارای حد و حریم است، مسجد کوفه هم دارای حدود و حریم می باشد.[۵]

۴. چنان که کربلا قطعه ای از بهشت است و مسجدالحرام، مسجد پیامبر صل الله علیه و آله و سلم و بیت المقدس از قصرها و باغ های بهشتی هستند، مسجد کوفه هم از باغ های بهشتی است.

۵. همان طور که زائر مسجدالحرام، کعبه و زائر کربلا پس از بازگشت گناهانشان بخشیده می شود همچنین اگر کسی وارد مسجد کوفه شود، آمرزیده است زیرا نوح در مسجد کوفه که خانه اش در آنجا قرار داشته از خدا طلب مغفرت طلبید، فرمود: «رب اغفرلی و لوالدی و لمن دخل بیتی مؤمنا».[۶]

۶. همانطوری که پیامبران متعددی از کربلا عبور کردند و همچنین پیامبران و وصی پیامبرانی در کربلا و مسجد الحرام مدفون می باشند، انبیاء فراوانی هم در کوفه و در مسجد کوفه نماز خوانده اند و سیصد و هفتاد پیامبر و ششصد وصی در آنجا دفن شده اند.

۷. از آنجا که مسجد کوفه و شهر کوفه دارای قداست خاصی می باشد و با توجه به عنایت خداوند و فرشتگان و انبیاء، به مسجد کوفه و اینکه در روایات آمده است، شهر کوفه مرکز حکومت امام زمان علیه السلام و مسجد کوفه، مرکز ستاد فرماندهی امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف خواهد بود و با توجه به اینکه حضرت آدم علیه السلام در وسعت زیادی اقدام به بنای این مسجد نموده است، چنین برداشت می شود که خداوند تبارک و تعالی با عنایت به ظهور امام زمان علیه السلام از قبل این منطقه را برای حکومت جهانی آن حضرت مهیا کرده است و مسجد کوفه محل نماز امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف خواهد شد.

طبق روایات متعدد، مرکز حکومت جهانی حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف شهر کوفه می باشد.

مفضل بن عمر از امام صادق علیه السلام درباره محل حکومت حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف سوال کرد. آن حضرت فرمود: محل حکومت ایشان شهر کوفه است و محل حکومت آن حضرت مسجد جامع کوفه و محل بیت المال و تقسیم غنایم مسجد سهله می باشد.[۷]

اقدامات امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف در شهر کوفه

۱. توسعه مساجد مخصوصاً مسجد کوفه

از آنجا که مردم و شیعیان و عاشقان فراوانی جهت درک فیض حضور آن حضرت و بودن در جوار آن حضرت از اطراف و اکناف کوفه خواهند آمد و برای اینکه شیعیان بتوانند به راحتی در نماز جماعت شرکت کنند، مسجد کوفه توسعه پیدا می کند و هزار در به داخل مسجد کوفه باز خواهد شد.

و امام عجل الله تعالی فرجه الشریف به توسعه مساجد به خصوص توسعه مسجد کوفه می پردازد.

همچنین امام صادق علیه السلام می فرماید: هنگامی که قائم ما قیام کند در پشت کوفه مسجدی را بنا خواهد کرد که هزار در دارد که خانه های کوفه را به رود فرات در کربلا متصل می کند.

امام علی علیه السلام می فرماید: «روزی برسد که کوفه به حیره وصل شود و زمین های آن چنان مرغوبیتی پیدا کند که یک ذراع زمین آن به چند اشرفی فروخته شود و مسجدی در حیره بنا شود که دارای ۵۰۰ درب باشد و نماینده قائم در آن نماز بگزارد، زیرا مسجد کوفه برای آنها تنگ خواهد بود».[۸]

۲. تخریب مساجد نامبارک

امام علیه السلام وقتی وارد کوفه شوند، دست به تحولاتی می زنند و راهها و خیابانها و مساجد را توسعه می دهند و خانه های کوفه به رود فرات متصل می شود و مساجد نامبارکی را که به خاطر شادی در شهادت امام حسین علیه السلام توسط بنی امیه ساخته شده است را ویران می کنند. [۹]

۳. مسجد کوفه مرکز قضاوت و دادرسی حضرت

امام صادق علیه السلام می فرماید: مرکز حکومت امام مهدی علیه السلام در کوفه و مرکز قضاوت و دادرسی او مسجد کوفه می باشد.[۱۰]

تصویری قدیمی از مسجد کوفه

[۱]. تین/۳-۱، «سوگند به انجیر و زیتون و سوگند به طور مبارک و سوگند به این شهر یعنی مکه.

[۲]. بحارالانوار، ج۱۰۰، ص۳۹۴؛ کتاب المزار به نقل از خصال، ص۱۵۳ از رسول خدا (ص).

[۳]. بحارالانوار، ج۱۰۰، ص۴۰۵،]همان طور که می دانید نجف از توابع کوفه بوده[.

[۴]. بحارالانوار، ص۳۸۶، به نقل از تفسیر عیاشی، ج۲، ص۱۴۴.

[۵]. در کتاب بحار با ذکر سند امام صادق (ع) می فرماید: …مکه حرم خداست، مدینه حرم محمد (ص) است و کوفه، حرم حضرت علی (ع) است، و حضرت علی (ع) از کوفه همان اندازه حرم قرار داد که حضرت ابراهیم (ع) از مکه و حضرت محمد (ص) از مدینه حرم قرار دادند؛ تاریخ کوفه. سید حسین براقی نجفی، ص۳۹.

[۶]. «خدایا مرا و پدر و مادرم را و هر که را با ایمان به خانه من وارد شود بیامرز».

[۷]. بحارالانوار، ج۵۳، ص۱۱ به نقل از مفضل بن عمر از امام صادق (ع).

[۸]. بحارالانوار، ج۵۲، ص۳۷۴، ح۱۷۳.

[۹]. بحارالانوار، ج۵۲، ص۳۳۵.

[۱۰]. بحارالانوار، ج۵۳، ص۱۱.