مولود کعبه (ویژه نامه میلاد امیرالمؤمنین امام علی علیه السلام)

دلائل و شواهد پیشگامی علی-علیه السلام-در متون اسلامی به قدری فراوان است که بیان همه آنها از حد گنجایش این کتاب بیرون است ولی به عنوان نمونه تعدادی از آنها را ذیلا می آوریم:

الف-پیش از همه، خود پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم به پیشقدم بودن علی-علیه السلام-تصریح کرده و در میان جمعی از یاران خود فرمود:

«نخستین کسی که در روز رستاخیز با من در کنار حوض(کوثر)ملاقات می کند پیشقدمترین شما در اسلام، علی بن ابی طالب است » ^(۱).

ب-دانشمندان و محدثان نقل می کنند:

حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم روز دوشنبه به نبوت مبعوث شد و علی-علیه السلام-فردای آن روز(سه شنبه)با او نماز خواند ^(۲).

ج-امام در خطبه «قاصعه »می فرماید: «آن روز اسلام جز به خانه پیامبر و خدیجه راه نیافته بود و من سومین نفر آنها بودم.نور وحی و رسالت را می دیدم، و بوی نبوت را می شنیدم » ^(۳).

د-امام در جای دیگر از سبقت خود در اسلام چنین یاد می کند: «خدایا من نخستین کسی هستم که به سوی تو بازگشت، و پیام تو را شنید و به دعوت پیامبر پاسخ گفت و پیش از من جز پیامبر اسلام کسی نماز نگزارد» ^(۴).

ه-علی-علیه السلام-می فرمود:

«من بنده خدا و برادر پیامبر و صدیق اکبرم، این سخن را پس از من جز دروغگوی افتراء ساز، نمی گوید، من هفت سال پیش از مردم با رسول خدا نماز گزاردم » ^(۵).

و-عفیف بن قیس کندی می گوید:

من در زمان جاهلیت بازرگان عطر بودم.در یکی از سفرهای تجارتی وارد مکه شدم و مهمان عباس[یکی از بازرگانان بزرگ مکه]شدم، در یکی از روزها در مسجد الحرام در کنار عباس نشسته بودم، در این هنگام که خورشید به اوج رسیده بود، جوانی به مسجد در آمد که صورتش همچون قرص ماه نورانی بود، نگاهی به آسمان کرد و سپس رو به کعبه ایستاد و شروع به خواندن نماز کرد، چیزی نگذشت که نوجوانی خوش سیما به وی پیوست و در سمت راست او ایستاد.سپس زنی که خود را پوشانده بود، آمد و در پشت سر آن دو نفر قرار گرفت و هر سه با هم مشغول نماز و رکوع و سجود شدند.

من[از دیدن این منظره که در مرکز بت پرستان، سه نفر آیین دیگری غیر از مرام بت پرستی را برگزیده اند]در شگفت ماندم، رو به عباس کرده و گفتم: حادثه بزرگی است! او نیز این جمله را تکرار کرد و افزود: آیا این سه نفر را می شناسی؟گفتم: نه.گفت: نخستین کسی که وارد شد و جلوتر از هر دو نفر ایستاد، برادرزاده من محمد بن عبد الله صلی الله علیه و آله و سلم، و دومین فرد، برادرزاده دیگر من علی بن ابی طالب-علیه السلام-، و سومین شخص همسر محمد است.و او مدعی است که آیین وی از طرف خداوند نازل شده است و اکنون در روی زمین، جز این سه نفر کسی از این دین پیروی نمی کند ^(۶).

این قضیه بخوبی نشان می دهد که در آغاز دعوت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم غیر ازهمسرش خدیجه، تنها علی-علیه السلام-آیین او را پذیرفته بوده است.

پی نوشتها:

۱)اولکم ورودا علی الحوض اولکم اسلاما علی بن ابیطالب: -ابن عبد البر، الاستیعاب فی معرفه الاصحاب، چاپ اول، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۳۲۸ ه.ق، ج ۳، ص ۲۸. -ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، تحقیق: محمد ابو الفضل ابراهیم، چاپ اول، قاهره، دار احیاء الکتب العربیه، ۱۳۷۸ ه.ق، ج ۱۳، ص ۱۱۹.

با همین مضمون: -الحاکم النیشابوری، المستدرک علی الصحیحین، تحقیق و اعداد: عبد الرحمن المرعشی، چاپ اول، بیروت، دار المعرفه، ۱۴۰۶ ه.ق، ج ۳، ص ۱۷.

۲)استنبی ء النبی یوم الاثنین و صلی علی یوم الثلاثا: -ابن عبد البر، الاستیعاب فی معرفه الاصحاب، چاپ اول، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۳۲۸ ه.ق، ج ۳، ص ۳۲. -ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، بیروت، دار صادر، ۱۳۹۹ ه.ق، ج ۲، ص ۵۷.

این حدیث را حاکم نیشابوری از دو طریق به صورت «نبئ رسول الله…»و«وحی رسول الله یوم الاثنین…»نقل کرده است.(المستدرک علی الصحیحین، تحقیق و اعداد عبد الرحمن المرعشی، چاپ اول، بیروت، دار المعرفه، ۱۴۰۶ ه.ق، ج ۳، ص ۱۱۲).

۳)و لم یجمع بیت واحد یومئذ فی الاسلام غیر رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم و خدیجه و انا ثالثهما، اری نور الوحی و الرساله و اشم ریح النبوه، (نهج البلاغه، صبحی صالح.خطبه ۱۹۲).

۴)اللهم انی اول من اناب، و سمع و اجاب، لم یسبقنی الا رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم بالصلوه.(همان کتاب خطبه ۱۳۱)

۵)انا عبد الله و اخو رسوله و انا الصدیق الاکبر لا یقولها بعدی الا کاذب مفتری، صلیت مع رسول الله قبل الناس بسبع سنین: -طبری، محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک، بیروت، دار القاموس الحدیث، (بی تا)ج ۲، ص ۳۱۲. -ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، بیروت، دار صادر، ۱۳۹۹ ه.ق، ج ۲، ص ۵۷.با همین مضمون در کتاب: المستدرک علی الصحیحین، تحقیق و اعداد عبد الرحمن المرعشی، چاپ اول، بیروت، دار المعرفه، ۱۴۰۶ ه.ق، ج ۳، ص ۱۱۲.

۶)به مآخذ زیر نگاه کنید: -ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، تحقیق: محمد ابو الفضل ابراهیم، چاپ اول، قاهره، دار احیاء الکتب العربیه، ۱۳۷۸ ه.ق، ج ۱۳، ص ۲۲۶. -طبری، محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک، بیروت، دار القاموس الحدیث، (بی تا)ج ۲، ص ۲۱۲.(با اندکی اختلاف در لفظ). -ابن ابی الحدید در همان کتاب این قضیه را از قول عبد الله بن مسعود نیز نقل کرده است که او نیز در سفر به مکه شاهد چنین صحنه ای بوده است.
 

وقایع زندگی امیرالمؤمنین، امام علی علیه السلام پس از هجرت

رسول خدا(ص)برای پایان دادن به اختلاف میان دو قبیله اوس و خزرج و کوتاه کردن دست یهود غارتگر به کمک وحی الهی قراردادها و طرحهایی تدوین کرد که به عقیده مورخان و دانشمندان محکمترین پایه پیشرفت اسلام با همین طرحها و قراردادها پی ریزی شد و پس از چندی از همین مردم مختلف العقیده و ناتوان، امت واحد و ملتی نیرومند تشکیل داد و شهر یثرب به صورت بزرگترین پایگاه سیاسی و نظامی جزیره العرب درآمد، و بدین وسیله اسلام در سراسر جهان توسعه یافت.

و از جمله کارهای لازم و مهمی که انجام شد پیمان برادری و اخوتی بود که آن حضرت میان مهاجر و انصار بست و بدین ترتیب مهاجرین را که احساس غربت و بی کسی می کردند از پریشانی رهایی بخشید و خود نیز در این پیمان اخوت شرکت جسته و علی(ع) را به عنوان برادر خویش انتخاب کرد، و بدو که در مراسم مزبور ایستاده بود و برادر شدن یک یک از مهاجر و انصار را نظاره می نمود رو کرده و فرمود: تو هم برادر من باش.
 

وقایع زندگی امیرالمؤمنین، امام علی علیه السلام در دوره خلفا

بی تردید تحمل بار ۲۵ سال سکوت و صبر در برابر حق کشی ها و نامردمی ها و ناهنجاری های آن زمان و تماشای غصب و یغمای منصبی که به اعتراف دوست و دشمن به وی تعلق داشت، از همه دلاوری ها و فداکاری ها و جهادها دشوارتر و ارزشمندتر بود؛ زیرا گرایش طبع انسان به تحرک و فعالیت و خلق حماسه در میدان های جنگ از سکون و انفعال و رکود فزون تر است؛ به ویژه کسی که تمام ورق های کتاب زندگی اش با مرکب رزم و حماسه آفرینی در راه خدا نوشته شده است. بر این بنیاد، سکوت و بردباری علی (ع) زنده ترین سند بندگی و خاکساری و تسلیم بودنش در برابر اراده خداوند است. آن بزرگ مظلوم تاریخ می دانست که نهال نو پای دین را تاب تحمل تندبادهای اختلاف و تفرقه نیست؛ در آشفته بازار نفاق و هوا پرستی کالای حقیقت خریدار ندارد و هر بی بصری را توان دیدن خورشید تابناک ولایت علوی(ع) نیست.
 

سیره اخلاقی و تربیتی امیرالمؤمنین، امام علی علیه السلام

علی(ع) نمونه کامل انسان الهی، الگوی تربیتی اسلام و تبلور عینی تفکر توحیدی است. انسان والایی که از کودکی در محضر پیامبر اکرم(ص) رشد کرد، در مکتب او پرورش یافت و در پرتو ابعاد روحی و مکارم اخلاقی والای ایشان و در سایه فرهنگ قرآنی شخصیتش شکل گرفت. او که حافظ قرآن، قرآن ناطق و مفسر راستین آن است، احاطه اش به معارف الهی چنان است که تنها او می تواند بگوید: «لَوْ کُشِفَ الغطاءُ ما ازددتُ یقینا؛ حتی اگر همه پرده ها کنار رود، ذره ای به یقین من افزوده نمی شود».

در نهج البلاغه و در کلام امام علی(ع) که همه چیز رنگ و بوی الهی دارد، طبعا روشها، ابزارها، مواد، مراحل، عوامل و اهداف تربیت نیز خداگونه و به منظور تکامل انسان، تصفیه روح، رهایی از بندگی غیرخدا و مبارزه با نفس امّاره است. در این مکتب بدترین دشمن انسان نفس هواخواه و سرکش وی است که او را به تباهی و نافرمانی فرا می خواند: «اَعْدی عَدُّوکَ نَفْسُکَ التّی بَین جَنْبِیْک…»
 

مبانی اخلاق سیاسی امیرالمؤمنین، امام علی علیه السلام

در بین سیاستمداران تاریخ؛ به ندرت کسانی یافت می شوند که با اعمال و رفتار خود اخلاق و اصول متعالی انسانی را پاس داشته اند و عملکرد آنان گواهی می دهد که «هدف» هرگز «وسیله» را توجیه نمی کند و برای تأمین اهداف عالی و مقدّس نیز باید از ابزار و وسیله های اخلاقی، انسانی و مشروع استفاده کرد. بی تردید یکی از مهم ترین سیاستمداران جهان و اسوه های انسانیت؛ حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام است. روشن است که تاریخ هیچ موردی را سراغ ندارد که در آن، حضرت علی علیه السلام از روش غیر انسانی و خلاف اخلاق و شرع استفاده کرده باشد. این سخنی است که جملگی بر آنند و دوست و دشمن به آن اعتراف دارند و حتّی غیر مسلمانانی چون جرج جرداق مسیحی نیز امیرالمؤمنین علیه السلام را اسوه انسانیت می شمارند و او را «صدای عدالت انسانی» می نامند. این در حالی است که امام علی علیه السلام دشمنان بسیاری داشت و دارد و بلکه از پر دشمن ترین انسانهای روی زمین است و دشمنان از راه های گوناگون سعی در تخریب شخصیت ایشان داشته و دارند؛ امّا با این همه، آن قدر گفتار و رفتار و سیره امیرالمؤمنین علی علیه السلام پاک و پیراسته و خدایی و اخلاقی بود که تاکنون ـ و بعد از گذشت حدود ۱۴ قرن از عصر ایشان ـ احدی نتوانسته است حتی یک مورد را نشان دهد که در آن امیرالمؤمنین علیه السلام برای رسیدن به هدف، از روش و شیوه غیر انسانی و اخلاقی و شرعی استفاده کرده باشد.

منبع:   سایت حوزه